ഭീതി പരത്തി കൊറോണ വൈറസ് | ഡോ. ​​എ​​സ്.​​കെ. സു​​രേ​​ഷ്​ കു​​മാ​​ർ

ലോ​ക ജ​ന​ത​യെ ഒ​ന്നാ​കെ ഭീ​തി​യി​ലാ​ക്കി മ​റ്റൊ​ര​ങ്ക​ത്തി​ന്​ ക​ച്ച​മു​റു​ക്കി വ​രു​ക​യാ​ണ്​ മ​റ്റൊ​രു പ​ക​ർ​ച്ച​പ്പ​നി. 2019 ഡി​സം​ബ​ർ പ​കു​തി​യോ​ടെ ചൈ​ന​യി​ലെ ഏ​റ്റ​വു​മ​ധി​കം ജ​ന​സം​ഖ്യ​യു​ള്ള വു​ഹാ​ൻ സി​റ്റി​യി​ൽ കു​റേ​പേ​ർ​ക്ക്​ ന്യൂ​മോ​ണി​യ രോ​ഗം ബാ​ധി​ച്ചു. എ​ന്നാ​ൽ, കാ​ര​ണം ക​ണ്ടെ​ത്താ​നാ​യി​ല്ല. തു​ട​ർ​നി​മി​ഷ​ങ്ങ​ളി​ൽ മ​നു​ഷ്യ​രി​ൽ ഇ​തു​വ​രെ കാ​ണാ​ത്ത പു​തി​യ​ത​രം കൊ​റോ​ണ വൈ​റ​സു​ക​ളാ​ണ്​ രോ​ഗ​കാ​ര​ണ​മെ​ന്ന്​ ക​ണ്ടെ​ത്തി. 2019 നോ​വ​ൽ കൊ​റോ​ണ​ വൈ​റ​സ്​ (2019-nCoV) എ​ന്ന്​ താ​ൽ​ക്കാ​ലി​ക​മാ​യി നാ​മ​ക​ര​ണം ചെ​യ്​​തു.

മ​നു​ഷ്യ​രി​ലും മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ലും പ​ക്ഷി​ക​ളി​ലു​മൊ​ക്കെ ശ്വാ​സ​നാ​ളി​ക​ളെ ബാ​ധി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു​കൂ​ട്ടം വൈ​റ​സു​ക​ളാ​ണ്​ കൊ​റോ​ണ വൈ​റ​സു​ക​ൾ. സാ​ധാ​ര​ണ നി​രു​പ​ദ്ര​വ​കാ​രി​ക​ളാ​യ ഈ ​വൈ​റ​സു​ക​ളി​ൽ ചി​ല​ർ ഉ​ഗ്ര പ്ര​ഹ​ര​ശേ​ഷി​യു​ള്ള​വ​രാ​ണ്. 2003ൽ ​​ചൈ​ന​യി​ൽ തു​ട​ങ്ങി ലോ​ക​ത്തെ വി​റ​പ്പി​ച്ച ‘അ​ക്യൂ​ട്ട്​ റെ​സ്​​പി​​റേ​റ്റ​റി സി​ൻ​ഡ്രോം (SARS) 8098 പേ​രെ ബാ​ധി​ക്കു​ക​യും അ​തി​ൽ 774 പേ​ർ​ക്ക്​ മ​ര​ണം സം​ഭ​വി​ക്കു​ക​യു​മു​ണ്ടാ​യി. 2012ൽ ​പൊ​ട്ടി​പ്പു​റ​പ്പെ​ട്ട ‘മി​ഡി​ൽ ഈ​സ്​​റ്റ്​ റെ​സ്​​പ​റേ​റ്റ​റി സി​ൻ​ഡ്രോം (MERS) ഇ​തി​ന​കം 2468 പേ​രെ ബാ​ധി​ക്കു​ക​യും ഏ​ക​ദേ​ശം 910 പേ​ർ മ​ര​ണ​മ​ട​യു​ക​യും ചെ​യ്​​തു (മ​ര​ണ നി​ര​ക്ക്​ 37 ശ​ത​മാ​നം). ഈ ​ര​ണ്ട്​ രോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ​ക്കും കാ​ര​ണം മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന്​ മ​നു​ഷ്യ​രി​ലേ​ക്ക്​ പ​ക​ർ​ന്ന കൊ​റോ​ണ വൈ​റ​സു​ക​ളാ​യി​രു​ന്നു. SARS കാ​ട്ടു​പൂ​ച്ച​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നും MERS ഒ​ട്ട​ക​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്നു​മാ​ണ്​ മ​നു​ഷ്യ​രി​ലേ​ക്ക്​ സം​ക്ര​മി​ച്ച​ത്.

വു​ഹാ​നി​ൽ ആ​ദ്യം രോ​ഗം ബാ​ധി​ച്ച​വ​രി​ൽ ഏ​ക​ദേ​ശം പ​കു​തി​യോ​ളം ആ​ൾ​ക്കാ​ർ അ​വി​ട​ത്തെ ഏ​റ്റ​വും വ​ലി​യ മ​ത്സ്യ-​മാം​സ വ്യാ​പാ​ര കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ൽ ജോ​ലി ചെ​യ്യു​ന്ന​വ​രാ​യി​രു​ന്നു. ഏ​ക​ദേ​ശം 50,000 ച​തു​ര​ശ്ര മീ​റ്റ​റി​ല​ധി​കം സ്ഥ​ല​വും ആ​യി​ര​ത്തോ​ളം ക​ച്ച​വ​ട​ക്കാ​രു​മു​ള്ള വ​ലി​യൊ​രു മാ​ർ​ക്ക​റ്റാ​ണ​ത്. മ​ത്സ്യ​ങ്ങ​ൾ കൂ​ടാ​തെ ഒ​ട്ട​ന​വ​ധി മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഇ​ഴ​ജ​ന്തു​ക്ക​ളു​ടെ​യും മാം​സ​ങ്ങ​ളും ഇ​വി​ടെ ല​ഭ്യ​മാ​ണ്. വൃ​ത്തി​ഹീ​ന​മാ​യ ചു​റ്റു​പാ​ടി​ലാ​ണ്​ ഇ​വ​യെ കൊ​ല്ലു​ന്ന​തും, തോ​ലു​രി​യു​ന്ന​തും. സാ​ധാ​ര​ണ മാം​സ​ങ്ങ​ൾ കൂ​ടാ​തെ വ​വ്വാ​ലു​ക​ൾ, ബീ​വ​റു​ക​ൾ, ക​ഴു​ത​ക​ൾ, ഒ​ട്ട​കം, മു​ത​ല, നാ​യ്, കു​റു​ക്ക​ൻ, പ​ന്നി​ക​ൾ, കോ​ലാ​സ്, മ​യി​ലു​ക​ൾ, എ​ലി​ക​ൾ, പു​ള്ളി​മാ​ൻ, പാ​മ്പ്​ മു​ത​ലാ​യ ഒ​ട്ട​ന​വ​ധി വ​ന്യ​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും വ​ള​ർ​ത്തു​മൃ​ഗ​ങ്ങ​ളു​ടെ​യും ഇ​റ​ച്ചി​ക​ൾ ഇ​വി​ടെ വി​ൽ​ക്ക​പ്പെ​ടു​ന്നു. അ​തു​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ ഏ​ത്​ മൃ​ഗ​ത്തി​ൽ​നി​ന്നാ​ണ്​ വൈ​റ​സു​ക​ൾ മ​നു​ഷ്യ​ശ​രീ​ര​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ ക​ട​ന്ന​തെ​ന്ന്​ ഇ​നി​യും വ്യ​ക്ത​ത വ​ന്നി​ട്ടി​ല്ല. എ​ന്നി​രു​ന്നാ​ലും ഒ​രു​പ​ക്ഷേ, പാ​മ്പു​ക​ളി​ൽ​നി​ന്നാ​കാം ഇ​വ മ​നു​ഷ്യ​ശ​രീ​ര​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ പ​ട​ർ​ന്ന​ത്​ എ​ന്ന്​ ചി​ല സൂ​ച​ന​ക​ൾ നി​ല​വി​ലു​ണ്ട്. 2020 ജ​നു​വ​രി ഒ​ന്നാം തീ​യ​തി​ത​ന്നെ ഈ ​മാ​ർ​ക്ക​റ്റ്​ പൂ​ട്ടു​ക​യു​ണ്ടാ​യി.

രോ​ഗ​ല​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ
സാ​ധാ​ര​ണ ഒ​രു പ​നി​യാ​യി​ട്ടാ​ണ്​ രോ​ഗം തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത്. തു​ട​ർ​ന്ന്​ ചു​മ, തൊ​ണ്ട​വേ​ദ​ന, ക​ഫ​ക്കെ​ട്ട്, ശ​രീ​ര വേ​ദ​ന, ക്ഷീ​ണം, ത​ല​വേ​ദ​ന, ശ്വാ​സ​ത​ട​സ്സം മു​ത​ലാ​യ​വ​യും അ​നു​ഭ​വ​പ്പെ​ടാം. രോ​ഗം മൂ​ർ​ച്ഛി​ക്കു​ന്ന​വ​രി​ൽ ഏ​ക​ദേ​ശം ഒ​രാ​ഴ്​​ച​യാ​കു​േ​മ്പാ​ഴേ​ക്കും ന്യൂ​മോ​ണി​യ പി​ടി​പെ​ടു​ക​യും തു​ട​ർ​ന്ന്​ ചി​ല​പ്പോ​ൾ ക​ഠി​ന​മാ​യ ശ്വാ​സ​ത​ട​സ്സം, ഹൃ​ദ​യ​സം​ബ​ന്ധ​മാ​യ രോ​ഗ​ങ്ങ​ൾ, മ​റ്റു രോ​ഗാ​ണു​ബാ​ധ​ക​ൾ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യും ഉ​ണ്ടാ​കാം. രോ​ഗ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ച്​ കൂ​ടു​ത​ൽ വ്യ​ക്​​ത​ത ഇ​നി​യും വ​ന്നി​ട്ടി​ല്ല.

രോ​ഗം പ​ട​രു​ന്ന വി​ധം
തു​ട​ക്ക​ത്തി​ൽ ഒ​രു മൃ​ഗ സ്രോ​ത​സ്സി​ൽ​നി​ന്നാ​ണെ​ങ്കി​ലും പി​ന്നീ​ട്​ ഇ​ത്​ രോ​ഗി​യി​ൽ​നി​ന്ന്​ അ​ടു​ത്തി​ട​പ​ഴ​കു​ന്ന​വ​രി​ലേ​ക്ക്​ വ്യാ​പി​ക്കു​ന്ന​താ​യാ​ണ്​ കാ​ണു​ന്ന​ത്. രോ​ഗി ചു​മ​യ്​​ക്കു​ക​യോ തു​മ്മു​ക​യോ ചെ​യ്യു​േ​മ്പാ​ൾ വൈ​റ​സു​ക​ൾ സ്ര​വ​ത്തി​ലൂ​ടെ പു​റ​ന്ത​ള്ള​പ്പെ​ടു​ക​യും അ​ത്​ അ​ടു​ത്തി​ട​പ​ഴ​കു​ന്ന​വ​രു​ടെ ശ​രീ​ര​ത്തി​ലേ​ക്ക്​ പ്ര​വേ​ശി​ക്കു​ക​യും ചെ​യ്യും. മ​റ്റ്​ ശ​രീ​ര സ്ര​വ​ങ്ങ​ളി​ലൂ​ടെ രോ​ഗം പ​ക​രു​മോ എ​ന്ന​ത്​ ഇ​നി​യും വ്യ​ക്ത​മ​ല്ല.

രോ​ഗം നി​യ​ന്ത്ര​ണ വി​ധേ​യ​മാ​യി​ട്ടി​ല്ല
ചൈ​ന​യി​ൽ ഏ​ക​ദേ​ശം 10000 പേ​രി​ൽ രോ​ഗം സ്ഥി​രീ​ക​രി​ച്ചു. അ​വ​രി​ൽ 213 പേ​ർ ഇ​തു​വ​രെ മ​ര​ണ​ത്തി​ന്​ കീ​ഴ​ട​ങ്ങി. മ​ര​ണ​സം​ഖ്യ ഇ​നി​യും ഉ​യ​രാ​നാ​ണ്​ സാ​ധ്യ​ത. വ​ള​രെ​യ​ധി​കം പേ​രി​ലേ​ക്ക്​ രോ​ഗം പ​ട​ർ​ന്നി​രി​ക്കാ​നും സാ​ധ്യ​ത​യു​ണ്ട്. ഈ ​സാ​ധ്യ​ത​ക​ളെ ക​ണ​ക്കി​ലെ​ടു​ത്ത്​ ചൈ​ന​യി​ലെ കൊ​റോ​ണ വൈ​റ​സി​െ​ൻ​റ പ്ര​ഭ​വ​കേ​ന്ദ്ര​മാ​യ വു​ഹാ​ൻ സി​റ്റി​യി​ൽ യാ​ത്രാ​വി​ല​ക്ക്​ ഏ​ർ​പ്പെ​ടു​ത്തി. വി​മാ​ന, ട്രെ​യി​ൻ സ​ർ​വി​സു​ക​ൾ നി​ർ​ത്തി​വെ​ച്ചു. വ​ള​രെ അ​ത്യാ​വ​ശ്യ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക്​ മാ​ത്ര​മേ യാ​ത്രാ​നു​മ​തി ന​ൽ​കു​ന്നു​ള്ളൂ. എ​ന്നി​രു​ന്നാ​ലും ഇ​പ്പോ​ഴേ​ക്കും യൂ​റോ​പ്പ്, നോ​ർ​ത്ത്​ അ​മേ​രി​ക്ക, ആ​സ്​​േ​​ട്ര​ലി​യ, കം​ബോ​ഡി​യ, ഫ്രാ​ൻ​സ്, ജ​പ്പാ​ൻ, മ​ലേ​ഷ്യ, നേ​പ്പാ​ൾ, സിം​ഗ​പ്പൂ​ർ തു​ട​ങ്ങി 12ഓ​ളം രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ൽ യാ​ത്ര​ക്കാ​രി​ൽ രോ​ഗം സ്ഥി​രീ​ക​രി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്.

പ്ര​തി​രോ​ധ ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ ത്വ​രി​ത​​പ്പെ​ടു​ത്തി ചൈ​ന
യു​ദ്ധ​കാ​ലാ​ടി​സ്ഥാ​ന​ത്തി​ലു​ള്ള പ്ര​തി​രോ​ധ ന​ട​പ​ടി​ക​ളാ​ണ്​ ചൈ​ന കൈ​ക്കൊ​ള്ളു​ന്ന​ത്. 2019 നോ​വ​ൽ കൊ​റോ​ണ വൈ​റ​സി​െ​ൻ​റ പ്ര​ഭ​വ​കേ​ന്ദ്ര​മാ​യ വു​ഹാ​ൻ സി​റ്റി സ്ഥി​തി​ചെ​യ്യു​ന്ന ഹൂ​ബെ പ്ര​വി​ശ്യ​യി​ലെ പ​ത്തോ​ളം ന​ഗ​ര​ങ്ങ​ളി​ൽ യാ​ത്രാ​നി​യ​ന്ത്ര​ണം ഏ​ർ​പ്പെ​ടു​ത്തി. വു​ഹാ​ൻ സി​റ്റി​യി​ൽ അ​ടി​യ​ന്ത​രാ​വ​സ്ഥ പ്ര​ഖ്യാ​പി​ച്ചു. ചൈ​നീ​സ്​ വ​ൻ​മ​തി​ൽ അ​ട​ച്ചു. ഷാ​ങ്​​ഹാ​യി​ലെ ഡി​സ്​​നി​ലാ​ൻ​ഡ്​, ബെ​യ്​​ജി​ങ്ങി​ലെ ഫോ​ർ​ബി​ഡ​ൻ സി​റ്റി (വ​ർ​ഷം ഏ​ക​ദേ​ശം ര​ണ്ട്​ കോ​ടി​യോ​ട​ടു​ത്ത്​ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രാ​ണ്​ ഇ​വി​ടെ വ​രു​ന്ന​ത്) എ​​ന്നി​വ അ​ട​ച്ചു. രാ​ജ്യ​ത്ത്​ വ​ന്യ​ജീ​വി​ക​ളു​ടെ വ്യാ​പാ​രം നി​ർ​ത്തി​വെ​ച്ചു. രോ​ഗ വ്യാ​പ​നം വ​ർ​ധി​ക്കു​ന്ന സൂ​ച​ന​യു​ള്ള​തി​നാ​ൽ ഒ​രാ​ഴ്​​ച​ക്കു​ള്ളി​ൽ 1000 കി​ട​ക്ക​ക​ളു​ള്ള ഒ​രാ​ശു​പ​ത്രി​യും അ​ടു​ത്ത ര​ണ്ടാ​ഴ്​​ച​ക്കു​ള്ളി​ൽ 1300 കി​ട​ക്ക​ക​ളു​ള്ള മ​റ്റൊ​രു ആ​ശു​പ​ത്രി​യും സു​സ​ജ്ജ​മാ​കും. പ​ല​രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളും ചൈ​ന​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള വി​മാ​ന സ​ർ​വി​സു​ക​ൾ റ​ദ്ദാ​ക്കി. വ​രും ദി​ന​ങ്ങ​ളി​ൽ ഒ​രു​മ​യു​ടെ​യും അ​തി​ജീ​വ​ന​ത്തി​െ​ൻ​റ​യും വി​ജ​യ​ഗാ​ഥ​ക​ൾ​ക്കാ​യി കാ​തോ​ർ​ക്കാം.

രോ​ഗം പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാ​ൻ സ്വ​യം പ​രി​ര​ക്ഷ
രോ​ഗ​പ്ര​തി​രോ​ധ​ത്തി​ന്​ പ്ര​തി​രോ​ധ കു​ത്തി​വെ​പ്പോ, രോ​ഗ ചി​കി​ത്സ​ക്ക്​ ഫ​ല​പ്ര​ദ​മാ​യ മ​രു​ന്നോ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത സ്ഥി​തി​ക്ക്​ രോ​ഗം വ​രാ​തെ ശ്ര​ദ്ധി​ക്കു​ക എ​ന്ന​താ​ണ്​ ഏ​റ്റ​വും ന​ല്ല പ്ര​തി​രോ​ധ​മാ​ർ​ഗം.

രോ​ഗ​ബാ​ധി​ത പ്ര​ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര​ക​ൾ റ​ദ്ദാ​ക്കു​ക. പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചും ചൈ​ന​യി​ലെ ഹു​ബെ പ്ര​വി​ശ്യ​യി​ലേ​ക്കു​ള്ള യാ​ത്ര​ക​ൾ.

രോ​ഗം സ്ഥി​രീ​ക​രി​ച്ച രോ​ഗി​ക​ളു​മാ​യു​ള്ള സ​മ്പ​ർ​ക്കം ഒ​ഴി​വാ​ക്കു​ക

രോ​ഗം നി​യ​ന്ത്ര​ണ​വി​ധേ​യ​മാ​കു​ന്ന​തു​വ​രെ വി​മാ​ന യാ​ത്ര​ക​ൾ അ​ത്യാ​വ​ശ്യ​മാ​ണെ​ങ്കി​ൽ മാ​ത്രം ചെ​യ്യു​ക.

അ​നാ​വ​ശ്യ​മാ​യ ആ​ശു​പ​ത്രി സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​ങ്ങ​ൾ ഒ​ഴി​വാ​ക്കു​ക.

തു​മ്മു​േ​മ്പാ​ഴും ചു​മ​യ്​​ക്കു​േ​മ്പാ​ഴും തൂ​വാ​ല ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച്​ മൂ​ക്കും വാ​യും മൂ​ടു​ക. ഈ ​തൂ​വാ​ല​ക​ൾ തി​ള​പ്പി​ച്ച വെ​ള്ള​ത്തി​ൽ ക​ഴു​കി വെ​യി​ലി​ൽ ഉ​ണ​ക്കു​ക.

ഇ​ട​ക്കി​ടെ സോ​പ്പ്​ ഉ​പ​യോ​ഗി​ച്ച്​ കൈ​യും മു​ഖ​വും ന​ന്നാ​യി ക​ഴു​കു​ക.

പ​നി, ചു​മ, ശ്വാ​സ​ത​ട​സ്സം ഇ​വ​യു​ണ്ടാ​യാ​ൽ ഉ​ട​ൻ വി​ദ​ഗ്​​ധ ചി​കി​ത്സ തേ​ടു​ക.

ജ​ല​ദോ​ഷ​പ്പ​നി​പോ​ലു​ള്ള പ​ക​ർ​ച്ച​വ്യാ​ധി​ക​ളു​ള്ള​വ​ർ വി​ദ്യാ​ല​യ​ങ്ങ​ൾ, പാ​ർ​ക്കു​ക​ൾ, സി​നി​മ തി​യ​റ്റ​റു​ക​ൾ, ആ​രാ​ധ​നാ​ല​യ​ങ്ങ​ൾ, മീ​റ്റി​ങ്ങു​ക​ൾ, പൊ​തു​ഗ​താ​ഗ​ത സം​വി​ധാ​ന​ങ്ങ​ൾ, മ​റ്റ്​ പൊ​തു​സ്ഥ​ല​ങ്ങ​ൾ മു​ത​ലാ​യ​വ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കു​ക​യോ ഉ​പ​യോ​ഗി​ക്കു​ക​യോ ചെ​യ്യ​രു​ത്​.

രോ​ഗ​ശാ​ന്തി കി​ട്ടു​ന്ന​തു​വ​രെ വീ​ട്ടി​ൽ വി​ശ്ര​മി​ക്കു​ക​യോ ആ​ശു​പ​ത്രി​യി​ൽ ചി​കി​ത്സ തേ​ടു​ക​യോ ചെ​യ്യു​ക.

ചൈ​ന സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ച്​ മ​ട​ങ്ങി​യെ​ത്തി​യ ആ​രി​ലെ​ങ്കി​ലും ര​ണ്ടോ മൂ​ന്നോ ആ​ഴ്​​ച​ക്കു​ള്ളി​ൽ പ​നി, ചു​മ മു​ത​ലാ​യ രോ​ഗ​ല​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​വു​ക​യാ​ണെ​ങ്കി​ൽ ഏ​റ്റ​വും അ​ടു​ത്ത ആ​രോ​ഗ്യ കേ​ന്ദ്ര​വു​മാ​യി ഫോ​ണി​ൽ ബ​ന്ധ​പ്പെ​ട്ട്​ തു​ട​ർ​ന​ട​പ​ടി​ക​ൾ അ​വ​രു​ടെ ഉ​പ​ദേ​ശ​പ്ര​കാ​രം ചെ​യ്യു​ക

ഡോ. ​​എ​​സ്.​​കെ. സു​​രേ​​ഷ്​ കു​​മാ​​ർ (ക​​ൺ​​സ​​ൽ​​ട്ട​ൻ​റ്​ ഫി​​സി​​ഷ്യ​​ൻ ആ​​ൻ​​ഡ്​ ഡ​​യ​​ബ​​റ്റോ​​ള​​ജി​​സ്​​​റ്റ്​, ഇ​​ഖ്​​​റ ഹോ​​സ്​​​പി​​റ്റ​​ൽ)

Originally published in Madhyamam Jan 31 2020